ملاني كلاين يكي از روان‌شناسان برجسته‌اي است كه بيشتر با كارهايش در زمينه روان‌شناسي كودك شناخته مي‌شود. شكل خاص نظريات ملاني كلاين باعث شده تا او در كنار طرف‌داران بسياري كه دارد مخالفان سرسختي هم داشته باشد. اگرچه مخالفت‌هاي بسياري با ديدگاه كلاين شده است بااين‌حال نمي‌توانيم تأثير او را در زمينه كارهايي مثل بازي‌درماني ناديده بگيريم. به عبارتي مي‌توان گفت ملاني كلاين و نظريات او يكي از بخش‌هاي روان‌شناسي است كه بهتر است با آن آشنا باشيد. به همين خاطر ما در اين مطلب راجع به زندگينامه و نظريات اين روان‌شناس صحبت خواهيم كرد. اگر شما هم مي‌خواهيد با ديدگاه‌هاي ملاني كلاين بيشتر آشنا شويد بهتر است تا پايان اين مطلب همراه ما باشيد. براي دريافت مشاوره فردي كليك كنيد.

منبع: ملاني كلاين | موضع افسرده وار نظريه ملاني كلاين

زندگينامه ملاني كلاين

ملاني رايزس كلاين در 30 مارس 1882، در يك خانواده يهودي و در وين اتريش به دنيا آمد. او در طول زندگي بارها شاهد مرگ عزيزانش بود. اولين تجربه وي در ارتباط با مرگ، در سن 4 سالگي و هنگامي بود كه خواهر بزرگترش فوت كرد. ملاني در طول سال‌هاي جواني مرگ پدر و همين‌طور برادرش را نيز تجربه كرد. به همين خاطر بسياري از متخصصان معتقدند ديدگاه‌هايي كه راجع به عزاداري و احساس تقصير و همين‌طور بيماري افسردگي در نظريه ملاني كلاين وجود دارد به‌شدت از اين تجربيات او تأثير مي‌گيرد.

ملاني كلاين در 21 سالگي با همسر خود آرتور كلاين آشنا شد. اگرچه آنها از اين ازدواج صاحب سه فرزند شدند اما ارتباط عاطفي خوبي با هم نداشتند و اين ازدواج نهايتاً با جدايي آنها پايان پيدا كرد. يكي از مشكلات زندگي ملاني كلاين با همسرش اين بود كه آنها به دليل شغل آرتور دائماً در سفر بودند. اين موضوع مانع بزرگي براي تحقق آرزوي ملاني كلاين كه تحصيل در رشته پزشكي بود مي‌شد.

نهايتاً در سال 1910 خانواده كلاين در بوداپست ساكن شدند؛ و اين فرصتي براي ملاني بود كه به دنبال علائق خود برود. درست در همين زمان او با نظريات فرويد آشنا شده و از اين طريق به روانكاوي علاقه‌مند شد. ارتباط ملاني كلاين با روانكاوي در همين‌جا پايان پيدا نكرد. او در طول زندگي با سه تن از روانكاوان برجسته يعني فرنزي، آبراهام و جونز در ارتباط بوده است. به دنبال تشويق‌هاي اين روانكاوان و همين‌طور علاقه خود ملاني كلاين او تحليل رواني كودكان را با دقت در زندگي فرزندان خود شروع كرد. و نظرياتي را در اين زمينه مطرح كرد كه در ادامه بيشتر راجع به آنها توضيح خواهيم داد. ملاني كلاين نهايتاً در 22 سپتامبر سال 1960 در شهر لندن در گذشت.

نظريه ملاني كلاين

نظريه كلاين در رابطه با بازي‌ها

ملاني كلاين معتقد بود بازي در كودكان چيزي بيشتر از يك سرگرمي است. او با مشاهده بازي كودكان به اين نتيجه رسيده بود كه كودكان ترس‌ها، آرزوها و خواسته‌هايشان را در انتخاب اسباب‌بازي و نوع بازي كه انجام مي‌دهند نشان خواهند داد. به همين خاطر معتقد بود كه ما مي‌توانيم از بازي كودكان براي رسيدن به تشخيص‌هاي رواني و همين‌طور درمان استفاده كنيم. در حقيقت كلاين براي بازي در كودكان كاركردي مشابه با رويا در بزرگسالان قائل بود.

نظريه روابط موضوعي

نظريه روابط موضوعي معتقد است تجربه‌ها و ارتباطات ما در سال‌هاي اول زندگي تأثير بسياري روي روابط آينده‌مان مي‌گذارد. حتماً شما هم اين را قبول داريد كه كودكاني كه در معرض توجه و محبت قرار مي‌گيرند با كودكاني كه مورد بي‌توجهي و آسيب قرار مي‌گيرند شخصيت يكساني نخواهند داشت. روابط موضوعي يك قدم بيشتر از اين موضوع را در نظر مي‌گيرد. اين ديدگاه معتقد است فرد در تمام طول زندگي ارتباطات خود را بر اساس همين تجربه‌هاي اوليه شكل مي‌دهد. يعني اگر كودك در سال‌هاي اول زندگي به اين نتيجه برسد كه ديگران ناامن هستند و به نيازهاي او توجهي ندارند هميشه در ارتباطات خود با ديگران ميزاني از بدبيني را خواهد داشت.

در اكثر مواقع مادر اولين و مهم‌ترين مراقب كودك است. ملاني كلاين معتقد بود ارتباطي كه كودك با مادر يا حتي بخشي از وجود او يعني سينه مادر برقرار مي‌كند در آينده او تأثيرگذار است. كودكان در سنين پايين دركي از يك كل به نام مادر ندارند. بلكه فقط سينه‌اي را درك مي‌كنند كه آنها را تغذيه مي‌كند. به اعتقاد كلاين به ميزاني كه اين سينه تغذيه‌كننده يا محروم‌كننده باشد در تربيت و شخصيت كودك تأثير خواهد داشت.

مواضع روحي كودك

ملاني كلاين در نظريه خود از دو موضع يا جايگاه رواني صحبت مي‌كند. او معتقد است كه همه ما در طول سال‌هاي كودكي از اين دو مرحله عبور خواهيم كرد. مواضع رواني از ديدگاه ملاني كلاين عبارتند از:

موضع پارانوئيد – اسكيزوئيد

از نظر ملاني كلاين كودك در سنين 4 تا 6 ماهگي در اين مرحله قرار خواهد داشت. اولين نكته‌اي كه بايد راجع به اين مرحله بدانيم اين است كه در اين سنين كودكان قادر به درك كل نيستند. اين يعني آنها با اجزا ارتباط برقرار مي‌كنند؛ و توانايي اينكه بفهمند اين اجزا در كنار هم يك كل را مي‌سازند ندارند. همان‌طور كه گفتيم يكي از اين اجزا سينه مادر است. كودك در اين مرحله از نظر توانايي‌هاي ذهني به‌قدري رشد نكرده كه بفهمد سينه متعلق به مادر است. بلكه او فقط خود سينه يا چيزي كه او را تغذيه مي‌كند درك مي‌كند.

علاوه بر اين آنها همين اجزا را بر اساس ارتباطي كه با آن برقرار مي‌كنند و ميزاني كه لذت و ارضا نيازها را برايشان فراهم مي‌كند به دو دسته خوب و بد تقسيم مي‌كنند. به عبارتي اگر مادر براي تغذيه كودك آماده باشد و به نياز او توجه كند سينه خوب و در شرايط برعكس سينه بد مفهومي است كه در ذهن كودك شكل مي‌گيرد.

نكته ديگر در رابطه با اين مرحله اين است كه كودكان در يك شرايط رواني انتقام‌جويانه قرار دارند. يعني آنها تمايل دارند به سينه بد يا هر شي ديگري كه باعث نارضايتي و ناراحتي آنها مي‌شود آسيب برسانند. درعين‌حال كودك از اين هم مي‌ترسد كه سينه يا شي بد بخواهد او را تنبيه كرده يا رفتارهايش را تلافي كند. به همين خاطر از نظر ملاني كلاين كودكان در اين دوره سني دائماً ترس از اينكه آسيب ببينند را تجربه خواهند كرد.

موضع افسرده‌وار

با رسيدن كودك به شش ماهگي آنها وارد مرحله جديدي از رشد رواني مي‌شوند. در اين مرحله كودك به اين درك مي‌رسد كه اجزا در كنار هم يك كل را مي‌سازند. به زبان ساده‌تر كودك متوجه دو نكته مي‌شود. در درجه اول آنها مي‌فهمند سينه مادر بخشي از يك كل بزرگ‌تر به نام مادر است. در درجه دوم آنها متوجه مي‌شوند چيزي به نام يك سينه خوب و يك سينه بد وجود ندارد.

بلكه هر دوي آنها حالت‌هاي مختلفي از يك چيز هستند. رسيدن به اين درك باعث مي‌شود كودك دچار احساس عذاب وجدان بشود. آنها به‌خاطر احساس بدي كه در مرحله قبلي نسبت به مادر داشته‌اند احساس گناه مي‌كنند. به عبارتي درست برخلاف مرحله قبلي كه آنها مي‌ترسيدند از طرف ديگران آسيب ببينند يا به‌صورت متقابل دوست داشتند به ديگري آسيب بزنند حالا نگران اين موضوع مي‌شوند كه نكند به كسي آسيب برسانند.

براي دريافت مشاوره در زمينه درمان هاي روانشناسي مي‌توانيد در هر ساعت از روز براي مشاوره تلفني از طريق شماره 02191002360 با برترين متخصصان در مركز مشاوره روانشناسي ذهن نو تماس حاصل نماييد.

سؤالات متداول

آيا موضع افسرده‌وار در نظريه ملاني كلاين به اين معني است كه كودكان افسرده مي‌شوند؟

موضع افسرده‌وار به اين معني نيست كه كودك درگير اختلال افسردگي مي‌شود. بلكه به اين خاطر كه او در اين مرحله عذاب وجدان و نگراني از آسيب‌زدن به ديگران را تجربه مي‌كند، كلاين اين اسم را انتخاب كرده است.

سوالي داريد؟ با ما تماس بگيريد

تماس با برترين مشاوران از طريق تلفن ثابت در سراسر كشور از 8 صبح الي 12 شب حتي ايام تعطيل

سراسر كشور :9099070354

جهت مشاوره تلفني با موبايل و رزرو وقت حضوري

شماره تماس با موبايل : 02191002360

منبع: ملاني كلاين | موضع افسرده وار نظريه ملاني كلاين